Op 4 april 2019 organiseerde de Beroepsvereniging van Muziektherapeuten (BMT vzw) een inspirerende dag voor directies en coördinatoren van muziekacademies in het deeltijds kunstonderwijs:

Muziek voor iedereen?!? Mogelijkheden binnen het individueel aangepast curriculum.

Muziektherapeuten kunnen een belangrijke rol spelen in het implementeren van muzieklessen op maat binnen dit individueel aangepast curriculum. Zo kunnen leerlingen met specifieke onderwijsbehoeftes ook genieten van het aanbod binnen het DKO.

In het Deeltijds Kunstonderwijs kunnen leerlingen met een attest van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap of een gemotiveerd verslag M-Decreet een aangepast individueel curriculum volgen.

Bij inschrijving wordt gekeken naar de specifieke onderwijsbehoeftes en de muzikale mogelijkheden van de leerling. In overleg met directie, (zorg)coördinator, leerling en ouder/verantwoordelijke wordt er bepaald welke vakken van het gemeenschappelijk curriculum de leerling kan volgen en voor welke vakken de leerling een vrijstelling krijgt.

Meer en meer academies hebben een specifieke klas ‘muziek op maat’ of ‘aangepast muziekonderwijs’ voor deze doelgroep. Hier krijgt de leerling individueel of in een kleine groep muziekles waarbij hij zich muzikaal en creatief kan ontwikkelen. Hij leert en beleeft de verschillende muzikale parameters, bespeelt enkele instrumenten, zingt liedjes, improviseert muzikaal, … Er wordt afgestemd op de muzikale mogelijkheden en interesses van de leerling en deze worden verder gestimuleerd zodat de leerling op eigen tempo kan ontwikkelen. Deze lessen worden meestal gegeven door een muziekleerkracht die ook muziektherapeut of orthopedagoog is.

De leerlingen hoeven de eindtermen die vastgelegd zijn voor het gemeenschappelijke curriculum niet te bereiken, maar er worden individuele ontwikkelingsdoelen opgesteld, die halfjaarlijks of jaarlijks geëvalueerd worden. Bij het beëindigen van het traject krijgt de leerling een getuigschrift DKO.

Belangrijk is dat het profiel van de leraar voor deze doelgroep aan verschillende aspecten voldoet.
De leraar moet inzicht hebben in specifieke problematieken. Hij moet een specifieke aanpak en methodieken gebruiken om de taal van de muziek via verschillende ingangspoorten aan te reiken. Deze leerlingen hebben een flexibele leraar nodig die verscheidene instrumenten kan bespelen. Zo hebben de leerlingen meer opties in het kiezen van een eigen muzikale richting. Verder moet de leraar kennis hebben van muzikale improvisatietechnieken.
Aangezien deze doelgroep zo verscheiden is moet de leraar kunnen differentiëren in de groepslessen en met groepsdynamiek kunnen werken. Tot slot moet de leraar een draagvlak creëren voor de leerlingen en hen een stem geven op academieniveau.
Veel directies kiezen een muziektherapeut met een diploma leraar als leerkracht en coördinator voor deze doelgroep, aangezien zij beantwoorden aan het voorgestelde profiel.

Liesbet Hoorelbeke is als freelance medewerker binnen BMT vzw verantwoordelijke ‘Muziek op Maat binnen het deeltijds kunstonderwijs’. Contact: liesbet.hoorelbeke@dkomechelen.be